Al een paar dagen niets gepost op m'n weblog, omdat ik druk bezig ben geweest met het schrijven van een verslag over reflecteren op video-opnames. Misschien kennen jullie DiViDU wel, een webtool waarin leren van video centraal staat. Studenten nemen een praktijksituatie op met behulp van video en analyseren dit door a) zelf te reflecteren op hun handelen en b) anderen te vragen om te reflecteren op het handelen. Die "anderen" kunnen docenten of begeleiders zijn, maar ook mede-studenten.
DiViDU wordt al wat langer ingezet en dan met name in bijvoorbeeld de lerarenopleiding. Zelf heb ik het gebruikt in een ander soort praktijksituatie: een overleg waarin experts elkaar op de hoogte brengen van hun kennis en deze kennis proberen te delen om uiteindelijk tot een samenhangend advies te komen.
Het gaat om het tweedejaars Bachelorvak “Curriculum, Instructie en Media: Praktijkoriëntatie” (CIMP), waarin studenten leren een onderwijskundig advies te geven aan de hand van een authentieke vraag vanuit de onderwijspraktijk. De bedoeling is dat de studenten vanuit verschillende invalshoeken en bronnen tot dit advies komen. Iedere student in een groepje van 3 neemt een specialistenrol (Curriculum, Instructie en Media) op zich. Uit voorgaande jaren bleek echter dat het inzetten van de expertise, voortvloeiend uit de specialistenrol, ten behoeve van het groepsresultaat niet eenvoudig is, studenten blijven met name in hun eigen expert-rol en vinden het moeilijk om de 3 inzichten te combineren. Wij als docenten hebben onvoldoende zicht op hoe de inhoudelijke kennisuitwisseling verloopt en kunnen daardoor op dit punt weinig sturen. Het idee was om DiViDU in te zetten zodat wij als docenten zien hoe de studenten samenwerken, in het bijzonder op het gebied van de inhoudelijke kennisdeling.
Het resultaat was positief: we hebben inderdaad gezien hoe studenten samenwerken, hoe ze de expertrol op zich nemen en hoe ze kennis delen. We hebben ook gezien dat het voor studenten van onze opleiding niet moeilijk is om video te maken, te editen en te uploaden. Maar wat we ook zagen is dat reflecteren een vak apart is.. want hoe blijf je nu vriendelijk en kritisch tegelijk? De meesten losten dit op door met name vriendelijk te blijven en te zeggen dat er goed overlegd werd. Maar toen wij als docenten nogmaals naar de video-opnames keken zagen we dat als de studenten eenmaal opereren in de rol van een expert, dit ook blijven doen. Ze vinden het over het algemeen moeilijk om de kennis die de verschillende experts hebben opgedaan samen te voegen en daarna met een wat bredere blik te kijken naar het probleem dat opgelost moet worden. Het daarna maken van een geïntegreerd advies blijft daardoor een lastige activiteit.
En niet dat de studenten geen goed werk hebben geleverd. Integendeel. De opdrachtgevers van de studenten waren over het algemeen zelfs wel goed te spreken over het advies dat zij ontvingen. Maar het is toch anders om vanuit je rol als docent naar zowel het advies als het proces om tot dat advies te komen te kijken.
En hoe moeten we dat volgend jaar aanpassen? Een lesje geven in reflecteren? Nee, want daar gaat het in principe niet om. Het gaat er om dat we de studenten zo begeleiden dat ze ondanks hun expertrol die ze in het begin krijgen toch ook overzicht kunnen krijgen over de andere expertisegebieden. Zelf vind ik dat ondanks mijn werkevaring soms nog lastig, dus ik kan me goed voorstellen dat het voor tweedejaars studenten ook niet meevalt.
We gaan op zoek naar een werkvorm waarin we de studenten toch weer zullen vragen om de diepte in te gaan in hun expertrol en waarin ze daarna met een helikopterblik moeten kijken naar de informatie die ze in hun groepje hebben verzameld. Maar hoe krijg je die helikopter van de grond? Dat is volgens mij de vraag die we moeten beantwoorden...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten