Van weblog naar weblog

Op aanraden van een aantal mensen heb ik mijn weblog verplaatst van Hyves naar Blogspot. Maar... hoe zorg ik er nu voor dat deze berichten vindbaar zijn? Ik merk meteen dat ik nog maar een beginner ben. Ik moet natuurlijk iets doen met rss en dat kan ik wel weer koppelen met m'n Hyves pagina, maar wat schiet ik daar nu precies mee op? Dat mijn "trouwe lezers" mijn berichten kunnen blijven lezen? Het idee was eigenlijk dat ik meer lezers zou vinden. Want bloggen voor jezelf is leuk, maar dat anderen het kunnen lezen en vooral ook kunnen reageren is natuurlijk nog leuker. Blijkbaar ben ik wel beter te vinden als er via een zoekmachine gezocht wordt, dus dat is wel positief. Mmm... ik moet er nog maar eens even beter naar kijken. Wordt vervolgd dus via deze plek!

Gaming in het onderwijs

In het eerstejaars vak dat ik geef, Atelier 1, ontwerpen en ontwikkelen de studenten een "educatieve multimediaomgeving", oftewel een website met een educatief doel met daarin ieder geval tekst, plaatjes en video. Dit doen zij op basis van ontwerpprincipes en een ontwerpmethode die in het vorige blok besproken zijn in de hoorcolleges.

Naast het werken aan hun website hebben we elke dinsdagochtend een werkcollege. Daarin doen we twee dingen:
- in het eerste uur van het werkcollege bespreken we (of eigenlijk de studenten) een "ontwerpdilemma", waarbij de studenten zelf een ontwerpprincipe wat ze gekozen hebben bespreken (hoe zit het in elkaar, wat zegt de literatuur daarover en waar lopen wij in de praktijk tegenaan)
- het laatste half uur van de werkcolleges besteed ik aan nieuwe media, zoals games en second life, maar bijvoorbeeld ook podcasting, hyves & msn, wiki's etc.

Afgelopen dinsdag was de eerste keer dat we een nieuw medium bespraken: gaming. Ik had een gastdocent uitgenodigd om daar iets over te vertellen. In dit geval was dat Renee Filius, werkzaam bij het IVLOS van de Universiteit van Utrecht.

Renee presenteerde haar werk op het gebied van gaming en ging met name in op een cursus die zij samen met een college verzorgd had voor studenten van de lerarenopleiding. Het uitgangspunt bij deze cursus over gaming was "het zelf ontwerpen van games is minstens zo leerzaam als het spelen ervan".

Door de studenten zelf een game te laten ontwerpen maakten zij kennis met educatieve games en konden zelf ideeen vormen over de mogelijkheden ervan in het onderwijs. Daarnaast moesten ze natuurlijk zelf de lesstof voldoende begrijpen om er ook daadwerkelijk een game over te ontwerpen.

De eerstejaars studenten van Atelier 1 vonden het een interessant verhaal. Niet in de laatste plaats omdat ik ze dit in een college al eens had verteld en nu hoorde dat het in de praktijk ook echt zo werkte (en ik dus niet zomaar iets had lopen verkondigen.. ).

Een deel van het verhaal van Renee sloot dan ook naadloos aan op theorie die ik in de hoorcolleges had behandeld. Hoe de studenten dat toepassen in hun eigen omgeving is een onderwerp voor een latere blog...

Presentatie op Flexible Learning Conference

Vandaag was ik in Oslo te gast bij de Universiteit (http://www.uio.no/english/). Ter ere van het 5-jarig bestaan van het Flexible Learning initiatief werd een conferentie georganiseerd en ik mocht daar een presentatie geven.
De afgelopen 5 jaar heeft de Universiteit van Oslo niet stilgezeten. Er zijn 126 projecten uitgevoerd op verschillende faculteiten, allemaal met het doel om onderwijs op de een of andere manier flexibel aan te bieden met behulp van ict. Doel van de projecten was met name om een dienst te bieden aan studenten en om een betere doorstroom van studenten en betere resultaten van studenten te behalen. Tijdens de conferentie werden een aantal van deze projecten gepresenteerd. De onderwerpen van de presentatie waren o.a.
- video-opnames van colleges
- digitaal toetsen
- peer review
- mediarijke leeromgevingen
- taalonderwijs op het web
- wiki's & weblogs
- podcasting & YouTube
Vergelijkbaar dus waar we in Nederland ook mee bezig zijn!

Samen met Mark Leslie van Martello Media (Ierland) mocht ik de conferentie openen. Mark Leslie is van oorsprong een architekt die geinteresseerd raakte in multimedia. Nu is hij met name bezig met projecten rondom musea. Hij ontwerpt niet alleen de gebouwen, maar denkt ook na over de inrichting van zowel de tentoonstellingen als het gebruik van multimedia daarbij. Zie http://martellomedia.com/ voor de website van zijn bedrijf en http://www.cliffsofmoher.ie/AtlanticEdge.aspx voor een voorbeeld van een van die gebouwen met multimedia.

Mijn eigen presentatie ging over flexibiliteit zoals dat beschreven wordt door Betty Collis en Jef Moonen in hun boek "Flexible Learning". Het idee dat in het eerste hoofdstuk van het boek wordt gepresenteerd gaat om "flexible learning, it's not just about distance". Na het bespreken van een aantal voorbeelden wat er dan nog meer flexibel kan zijn aan leren behalve de afstand (inhoud, toegangseisen, toetsing, media, etc.) ben ik ingegaan op het implementeren van ict en flexibel onderwijs. Na het bespreken van de verschillende stadia in een implementatieproces heb ik dat gekoppeld aan de personen die in die verschillende stadia een rol spelen. De "academic middle manager" blijkt dan in alle fases van het proces een belangrijke rol te spelen. Hij (of zij) moet initieren, stimuleren, en ondersteunen. Dit kan top-down of bottom-up en zoals je zult begrijpen zal het meestal een combinatie van deze twee zijn.

Naast het algemene idee van top-down en bottom-up heb ik het concerns-based adoption model besproken (Hall & Hord, 1987; Hord, Rutherford, Huling-Austin, & Hall, 1987; Loucks-Horsley & Stiegelbauer, 1991). Dit model gaat er vanuit dat iedereen die met veranderingen te maken heeft met verschillende soorten vragen zit. In het begin van een verandering zullen deze vragen zelfgericht zijn (waarom moet ik er iets mee? moet ik er wel iets mee), daarna worden de vragen taakgericht (wat moet ik er mee? waarom kost het zoveel tijd?) en uiteindelijk gaan de vragen over impact (wat vinden mijn studenten er van? wat kan ik doen om het beter te maken?). Zie http://www.nas.edu/rise/backg4a.htm voor meer informatie. Belangrijk is dat je weet wie in jouw onderwijsvernieuwingsproject meedoen en met welke vragen ze zitten. Deze vragen moeten zo snel mogelijk beantwoord/opgelost worden, zodat je weer verder kan in het proces.

Groot succes is altijd het bespreken van de kleurentheorie van De Caluwe (1998) (http://www.decaluwe.nl/ne/veranderkunde.html). Ook deze keer. Ik heb de 5 kleuren besproken en daarna aan iedereen gevraagd welke kleur ze denken te zijn. In relatie tot het vorige model is het natuurlijk van belang dat je niet alleen weet welke kleur je zelf bent, maar ook wat de kleur van anderen is, zodat je daar op in kunt spelen. Een interessante oefening die ik iedereen kan aanraden!

Pedagogies for Flexible Learning supported by Technology

Een van de vakken die ik verzorg op de UT is het vak Pedagogies for Flexible Learning supported by Technology. Het is een vak in een van de master tracks van Educational Science and Technology. Samen met de studenten bespreek ik verschillende onderwijskundige benaderingen, we hebben discussies over wanneer onderwijs nu flexibel is en wanneer niet en we onderzoeken de mogelijkheden die technologie biedt om een flexibele onderwijsbenadering te ondersteunen.

De afgelopen week hebben de studenten een template ontwikkeld voor docenten. Het idee daarachter is dat de meeste docenten in het hoger onderwijs geen lerarenopleiding en/of onderwijskunde hebben gevolgd en zich dus niet altijd bewust zijn van andere mogelijkheden van lesgeven dan dat ze al gewend zijn. Het idee is dat ze toch gestimuleerd kunnen worden om hun onderwijs anders aan te pakken door het aanbieden van een bepaald soort ondersteuning: een template die gebruikt kan worden om een les of een serie lessen vorm te geven.

Er zijn interessante dingen uitgekomen. Studenten hebben nagedacht over o.a. competentiegebaseerd leren, probleemgestuurd leren en samenwerkend leren. De templates die ze ontwikkeld hebben geven docenten heel aardige hulpmiddelen om hun onderwijs op een bepaalde manier in te richten. Het template bestaat in de meeste gevallen uit een paar kopjes met invulvelden en een aantal vragen of hints om de docent te helpen om de invulvelden in te vullen. Daarnaast houden de studenten een betoog waarom het template zo handig is voor de docent.

Geen van de studenten vraagt zich echter af of docenten behoefte hebben aan zo'n template. Geen van de studenten vraagt zich af hoe docenten weten dat zo'n template bestaat. Geen van de studenten vraagt zich af of een docent die tevreden is met z'n eigen manier van lesgeven wel wil veranderen. Nu heb ik ze dat ook niet gevraagd, maar toch...

Op basis van hun template gaan de studenten de komende week mijn vak Pedagogies for Flexible Learning supported by Technology herontwerpen. Ik krijg dan te horen hoe mijn vak competentiegebaseerd, probleemgestuurd en samenwerkend kan worden en hoe ik mijn elo (of een andere technologie?) daar het beste bij kan gebruiken. Ik ben benieuwd wat het wordt!

Onderwijsinnovatie

Wat ik doe? Ik hou me bezig met onderwijsinnovatie. En dan met name de implementatie daarvan. Mooie woorden "onderwijsinnovatie" en "implementatie".. Ze zijn breed genoeg om er van alles onder te laten vallen. En dat is handig en onhandig tegelijk, want een beetje afbakening is toch wel nodig.

Ik ben geinteresseerd in het gebruik van ict en media in het onderwijs. De onderwijsinnovaties waar ik iets mee doe hebben daar dan ook over het algemeen mee te maken.

Ik ben ook geinteresseerd in organisaties, in manieren waarop organisaties bezig zijn met onderwijsvernieuwing en ict en in manieren waarop de onderwijsvernieuwing geimplementeerd wordt (in de praktijk wordt gebracht).

De berichten die ik in mijn blog plaats zullen dus met name over bovenstaande punten gaan. Interssante aspecten die ik tegenkom in projecten of in artikelen zal ik proberen te beschrijven. Daarbij zal ik mezelf steeds de vraag stellen: wanneer is een onderwijsinnovatie een succes en wat is de rol van ict en media daarbij?